Jest coś intrygującego i tajemniczego w czarnych zwierzętach, które przez stulecia inspirowały ludzi swoim nietypowym wyglądem. Ich ciemne futro i skóra nie są wynikiem przypadkowego losu, ale efektem celowych zmian wynikających z ewolucji. Wydaje się, że kolor ten ma wpływ nie tylko na ich zdolność do ukrywania się w ciemności, ale może przyczyniać się nawet do wydłużenia ich życia. To wszystko jest dzieło nadmiaru pigmentu, który tworzy ten specyficzny kolor. W tym artykule przyjrzymy się bliżej najbardziej fascynującym przedstawicielom królestwa zwierząt o tej wyjątkowej barwie.
Iluzja koloru, która pojawia się na skórze, włosach czy futrze zwierząt, jest bezpośrednio powiązana z ilością pigmentu obecnego w ich organizmach. U czarnych zwierząt, a także u człowieka, mówimy o zjawisku nazywanym melanizmem, które polega na maksymalnym nasyceniu skóry ciemnym pigmentem. Jest to zjawisko przeciwne do albinizmu. W przypadku mieszkańców Afryki ta adaptacja chroniła ich przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych. Czy jednak melanizm ma jakieś konkretnych korzyści dla innych gatunków?
Przeciwstawiając powszechnemu przekonaniu, czarna pantera to nie jest samodzielny gatunek. Termin ten jest używany do określenia formy melanistycznej lamparta (Panthera pardus) oraz jaguara (Panthera onca) typowego dla Ameryki Północnej i Południowej. Choć zazwyczaj oba te gatunki są płowe z ciemnymi plamami, dzięki genetycznym anomaliami mogą one również występować w wersji całkowicie czarnej. U lampartów taki kolor futra jest spowodowany recesywnym allelem i dotyczy około 11% populacji, natomiast u jaguarów ma to na celu dominujący allel, który występuje u co dziesiątego zwierzęcia. Większość czarnych panter można spotkać w gęstych tropikalnych lasach, gdzie ich ciemna skóra zapewnia im doskonały kamuflaż podczas polowań.
Warto pamiętać, że zarówno lamparty, jak i jaguary zawsze zachowują swoje charakterystyczne cętki, nawet jeśli są całe czarne. Ten unikalny wzór jest widoczny tylko pod specyficznym kątem padania światła.
Amerykański niedźwiedź czarny (Ursus americanus) jest kolejnym przedstawicielem zwierząt, które są naturalnie czarne. Widoczny na terenach Alaski, Kanady i Stanów Zjednoczonych, czasami występuje również w kolorach brązu, cynamonu i jasnego beżu. W Yosemite National Park takie odmiany stanowią większość populacji niedźwiedzi. Czarny miś ewoluował w towarzystwie większych i bardziej agresywnych gatunków, dlatego preferuje chaszcze, gdzie jego ciemna skóra daje mu przewagę. Co więcej, gatunek ten preferuje aktywność nocną, podczas której bez przeszkód kopie w ziemi w poszukiwaniu korzeni, bulw i kłączy, które stanowią aż 85% jego diety. Zimą hibernuje, a po wybudzeniu z chęcią poszukuje padliny, by zaspokoić swoje potrzeby energetyczne.