Proces formowania się płatków śniegu: od chmur do ziemi

Wszyscy wiemy, jak wyglądają płatki śniegu, ale czy kiedykolwiek zastanawialiśmy się, skąd pochodzą te unikalne kształty? Co kieruje przeobrażeniem prostej cząsteczki wody w unikalny, ażurowy kryształ śniegu podczas jego lotu z chmur na powierzchnię naszej planety?

Zacznijmy od najważniejszego pytania: jak powstaje śnieg? Mimo że może się wydawać to proste, proces ten jest bardziej złożony, niż mogłoby się wydawać. Każdy pojedynczy płatek śniegu zaczyna swoje istnienie wysoko wśród chmur. Wymagane są trzy elementy: woda, niska temperatura oraz jądro kondensacji. Jądro kondensacji to nic innego jak mała cząsteczka – pyłek kwiatowy lub drobinka kurzu – która stanowi podstawę dla przyszłego płatka. Dzięki procesowi resublimacji, którym jest bezpośredni przejście pary wodnej w lód, do jądra przyłączają się cząsteczki wody powiększając jego rozmiar. Takie cząsteczki, wirując w powietrzu, stopniowo przybierają różnorodne formy.

Na początku kryształki lodu wyglądają identycznie i mają postać idealnego sześcianu. Ale w miarę przyrostu ich rozmiaru, kształt staje się coraz bardziej nieregularny, a tym samym unikalny. Najdynamiczniej rosnące są jego części najbardziej wypukłe i oddalone od środka. W ten sposób z prostego sześciokątnego płatka powstaje sześcioramienna gwiazdka.

Ciekawostką jest fakt, że nie ma dwóch identycznych płatków śniegu. Choć może wydawać się to niewiarygodne, nauka potwierdza, że prawdopodobieństwo istnienia dwóch identycznych płatków śniegu jest niezwykle małe. Na powierzchni śnieżynek znajduje się cienka warstwa wody, która przybiera różne kształty w zależności od temperatury i wilgotności. W wyższych temperaturach boki kryształków rosną szybciej niż górna i dolna strona, co sprawia, że płatki śniegu przypominają kształtem paletę. Natomiast przy niskich temperaturach ich forma jest bardziej zwarta, przypominając graniastosłup lub cienką igłę.

Pomimo faktu, że nie ma dwóch identycznych płatków śniegu, naukowcy zidentyfikowali kilkanaście różnych typów kształtów śnieżynek. Poniżej zaprezentujemy kilka z nich.