Powszechnie spotykana na terenie Polski roślina, dziewanna, pomimo że często zasiedla grunty nieurodzajne oraz ugory, jest jednym z najważniejszych składników naszej flory. Sięgający nawet 3 metrów w górę, strzelisty pęd tej rośliny zdobią wyraziste, jasne kwiaty. Dziewanna drobno i wielokwiatowa szczególnie wykorzystywana jest w fitoterapii i kosmetologii dzięki swoim właściwościom takim jak: regeneracja, łagodzenie podrażnień, hamowanie stanów zapalnych i oczyszczanie. Preparaty stworzone na bazie tej rośliny są często polecane jako wsparcie dla układu oddechowego.
Dawne powiedzenie „Gdzie rośnie dziewanna, tam bez posagu panna” miało kiedyś związek z sytuacją finansową młodych kobiet przygotowujących się do małżeństwa. W dzisiejszych czasach ta fraza ma raczej związek z samymi właściwościami dziewanny pospolitej niż majątkiem tych, którzy ją uprawiają. Ta roślina doskonale radzi sobie na glebach niewielkiej wartości, często widuje się ją przy drogach oraz na ugorach. Pomimo to potrafi silnie zapuścić korzenie w ziemi, dlatego można ją spotkać także na łąkach i polach, szczególnie tam, gdzie jest duża ekspozycja na słońce. Dziewanna nie boi się zmian temperatur ani innych kaprysów pogody, co sprawia, że jest prawdziwym twardzielem wśród roślin.
Typowo dziewanna występuje jako roślina dwuletnia lub bylina, ale istnieją także jej odmiany jednoroczne i wieloletnie. Jako przedstawiciel rodziny trędownikowatych ma swoje miejsce w fitoterapii. Najczęściej wykorzystywane są tam dziewanny drobno i wielokwiatowe, chociaż zielarze doceniają również inne odmiany tej rośliny. Wszystkie odmiany dziewanny mają do siebie podobne właściwości i wygląd.
Dziewanna pospolita jest gatunkiem typowym dla regionów Europy i Azji o klimacie umiarkowanym. W pierwszym roku życia tworzy jedynie przyziemną różyczkę liściową, a dopiero w drugim pojawia się pęd o wysokości od 0,5 do nawet 3 metrów (w przypadku najpopularniejszej dziewanny dwuletniej). Delikatne włoski pokrywają tę roślinę, a jej efektowne pięciokrotne kwiaty zdobią wysoki pęd. Ich kolor najczęściej jest intensywnie żółty, ale można spotkać również odmiany białe i purpurowe.
W mitologii słowiańskiej znajduje się postać bogini Dziewanny, która uważana jest za mieszkankę lasów i opiekunkę łowców oraz dzikiej przyrody. W ikonografii z nią związanej dominuje myśliwski róg i łuk, a jej nieodłącznym towarzyszem jest biały jeleń. Bogini ta była kojarzona z jasnością, życiem, światłem, a także dzikością, co w dużym stopniu przypomina właściwości samej rośliny.
Dziewanna ze względu na swój wyjątkowy wygląd bywa nazywana również „warkoczem Matki Boskiej”. Można to zrozumieć patrząc na tę piękną, jasną roślinę o misternych kwiatkach i dużej wysokości – rzeczywiście mogłaby przypominać włosy boskiej istoty.
Preparaty kosmetyczne zawierające dziewannę mają działanie regenerujące i łagodzące. Dodatkowo rozjaśniają skórę i pomagają w walce z trądzikiem. Tonik z dodatkiem dziewanny doskonale nawilża cerę, oczyszcza pory oraz reguluje ilość wydzielanego sebum. Natomiast domowa płukanka do włosów na bazie kwiatów dziewanny doda kosmykom blasku, oczyści je i wzmocni cebulki włosów. Właśnie dlatego jest szczególnie polecana blondynkom.